Even voorstellen

Hein Blommestijn
Mijn vroegste jeugd wordt getekend door contact met de natuur en met religieuzen in twee zeer nabije kloosters. Het is een natuurlijke spirituele omgeving waar ik mij thuis voel en dagelijks de nabijheid van God ervaar.
Tijdens mijn middelbare school raak ik vertrouwd met de karmelieten en hun spiritualiteit. Mijn geraaktheid door God voed ik met het lezen van teksten zoals Guardini, preken van Augustinus en dichters.
Na het eindexamen word ik getroffen door een ernstige ziekte waarin ik met de dood voor ogen sta. Sindsdien ervaar ik iedere dag van mijn leven als een onverdiend en onbegrijpelijk wonder.
Mijn intrede in het noviciaat van de Karmel in Boxmeer versterkt mijn gevoel dat mijn geestelijk leven een eenzame weg is die zich in stilte ontplooit. In spirituele en mystieke teksten vind ik reisgenoten en gidsen. Hetzelfde geldt voor enkele belangrijke gesprekspartners die de geraaktheid door God delen. Verschillende omstandigheden en contexten veranderen daar niets aan. Mijn levensweg voltrekt zich als een logische beweging naar het ene doel dat mij in groeiende mate aantrekt vanuit een onbereikbare verte.

Jos Huls
Ik heb het geluk gehad mijn kindertijd in de buurt van de zee te hebben doorgebracht. De zee is voor mij altijd fascinerend geweest. Zij laat altijd een ander gelaat zien. Maar het belangrijkste wat zij doet, is dat ze mij stil maakt voor het oneindig geheim waarin we leven.
Tijdens mijn middelbare schooltijd kwam ik in contact met de Benedictijnen van Oosterhout. Ook daar voelde ik dezelfde fascinatie voor het godsgeheim van ons bestaan. Uiteindelijk heeft dit ertoe geleid dat ik theologie ben gaan studeren. Daar kwam ik op het spoor van de christelijke mystieke traditie. In haar vond ik woorden voor wat ik zelf ten diepste ervoer.
Vooral het dagboek Merkstenen van Dag Hammarskjöld raakte mij zeer. Hij maakte voor mij de mystiek actueel doordat hij het verbond met zijn werk als Secretaris Generaal van de Verenigde Naties.
De Karmel werd voor mij de ruimte waarin mijn gegrepenheid door de mystieke literatuur en een leven in stilte en eenzaamheid zich verder konden ontplooien. Roeping blijft voor mij echter iets uiterst persoonlijks dat nooit met een systeem of een sociale orde kan samenvallen.
Geestelijke begeleiding en het lezen van mystieke teksten zijn voor mij een natuurlijke eenheid geworden. In het luisteren naar de kwetsbare en tastende verhalen van Gods overweldigende werking in een concrete persoon en naar mystieke processen uit heden en verleden lees ik twee ‘teksten’ die elkaar verhelderen en nodig hebben. Dit lezen vereist meer en meer dat ik binnenga in de stilte van God waar alle ego-lawaai verstomt.
Verschillend en toch hetzelfde
Nieuw begin
De Cisterciënzers van Abdij Sion in Diepenveen zijn ons voorgegaan in hun keuze voor Schiermonnikoog. Al is het met pijn, toch hebben zij gekozen voor een weg naar de toekomst door de grote gebouwen en geijkte structuren te verlaten.
De persoonlijke weg
Zij beseffen dat het contemplatieve leven gebaseerd is op de persoonlijke roeping van iedere monnik in een omgeving van stilte en eenzaamheid. Persoonlijke betrokkenheid en gesprek over de persoonlijke geraaktheid en de strijd die dit oproept, zien zij beter realiseerbaar in een kleine gemeenschap.
Wederzijdse herkenning
Wederzijds hebben wij dezelfde geraaktheid door God en herkennen bij elkaar de moed om risico’s te nemen. Na een eerste aftasten zijn we tot de conclusie gekomen dat wij kiezen voor een vormgeving waarin eigenheid en samenwerking een breder draagvlak krijgen om samen op zoek te gaan naar een vorm van contemplatief religieus leven voor de eenentwintigste eeuw.
Groeien aan elkaar
De reis van ons leven
God verwondt
Ondanks de algemene opinie dat God er niet meer toe doet, breekt Hij nog steeds in de levens van mensen in. Vaak gebeurt dat onverwacht en zonder dat wij daar een gelovige achtergrond voor hoeven te hebben. God verstoort. Hij doorbreekt de vanzelfsprekendheid van ons bestaan. Meestal sluiten de gelederen zich snel en proberen wij zo gauw mogelijk ons oude leven weer op te pakken, maar soms kan de wond die God in ons slaat zo diep zijn dat wij er niet meer omheen kunnen en we wel op zoek moeten naar dat wat ons uit de vanzelfsprekendheid van ons eigen leven heeft gestoten.
De reis naar binnen
De mystieke traditie spreekt in dit verband van een innerlijke reis. Wie door God wordt aangeraakt, wordt op reis gestuurd naar een land dat achter de horizon van zijn eigen voorstellingsvermogen ligt. Hoe succesvol ons leven ook mag zijn geweest, we kunnen er niet meer geheel in opgaan, omdat iets anders meer aandacht opeist. Deze vervreemding kan soms zeer verwarrend zijn, omdat dit ‘andere’ onbenoembaar blijft en zich uiteindelijk alleen maar als een pijnlijk verlangen aan ons toont. Toch weten we diep van binnen dat dit de werkelijke reis is die het leven van ons vraagt.
Oor krijgen voor
Geen reis is hetzelfde
Wij staan niet in het centrum van de kring. Het centrum is God zelf en de kring wordt gevormd door mensen die in hun geraaktheid stil willen worden voor de stem van Gods liefde in hun bestaan. Hoe deze weg vorm krijgt is uiterst persoonlijk. Er is wat ons betreft dan ook geen binnen- en buitenkring. Ons primaire doel is mensen de mogelijkheid te geven naar zichzelf te luisteren in hun zoektocht naar God. Hierbij snijdt het mes aan twee kanten. Aan de ene kant hopen wij dat mensen op deze manier vorm kunnen geven aan de weg die zij met God willen gaan, aan de andere kant helpt het ons ook om kritisch te blijven ten aanzien van de openheid en de vormgeving van onze eigen leefgemeenschap op Schiermonnikoog.
In het voetspoor van …
Natuur
Het eiland Schiermonnikoog is voor een leven van gebed een uitgelezen plek. De stilte van de natuur en de steeds wisselende gelaatstrekken van de zee zijn de oneindige ruimte waar Gods onhoorbare stem tot ons door kan dringen.
Stil worden voor
Wij wonen in het enige dorp van het eiland dat omgrensd wordt door bos, duinen, weilanden en zee. Deze omgeving vormt een ideale context om stil te worden voor de Stem van ons wezen. In een gesprek met Bomans karakteriseerde hij Schiermonnikoog als volgt:
Bomans
- Meneer Bomans, wat doet u hier op het eiland?
- Niets.
- Helemaal niets?
- Helemaal niets.
- Is dat moeilijk?
- Dat is het moeilijkste wat bestaat.
- En waarom koos u daarvoor Schiermonnikoog?
- Omdat andere plaatsen in ons vaderland nog tot enige werkzaamheden nopen. En hier gebeurt niets. Je komt ook niet in de verleiding om iets te doen. Er is wind, er zijn meeuwen en daar kijk je maar naar …
De confrontatie met God
Het interview heeft in zijn geheel een absurdistisch karakter, maar toch raakt Bomans hier iets heel wezenlijks aan. Het is voor ons uiterst moeilijk werkelijk stil te worden voor onszelf. We zeggen vaak dat we het zo druk hebben, maar misschien gebruiken we die drukte wel als een dekmantel om maar niet met die ongemakkelijke stilte geconfronteerd te worden die onder dat lawaai van ons drukke bestaan schuilgaat. Dat we soms in de stilte op adem moeten komen, is prima. Maar het moet niet verder gaan. Dan wordt het saai of zelfs ongemakkelijk. Dan willen we toch weer snel terug naar die haast die ons verhindert werkelijk bij onszelf naar binnen te gaan. Daarom wonen we weliswaar op Schiermonnikoog, maar is onze eigenlijke woning in de Stilte gelegen.